Skorupiaki
trachelipus2a.jpg

Skorupiaki (Crustacea) – podtyp stawonogów, w większości wodnych. Wiele gatunków wchodzi w skład planktonu. Znanych jest ponad 50 tysięcy gatunków.

Budowa zewnętrzna

Wyraźny podział ciała na kilka odcinków (głowa, tułów lub głowotułów, odwłok). Wyraźna segmentacja tułowia i odwłoka. Charakteryzują się dużym stopniem zróżnicowania budowy. Wielkość od 0,5 mm (oczlik) do kilkudziesięciocentymetrowych okazów homarów czy langust. Największy skorupiak to krab japoński. Na głowie znajdują się dwie pary czułków, para oczu złożonych i trzy pary odnóży gębowych (żuwaczki i dwie pary szczęk). Tułów i odwłok mają liczne odnóża, w tym skrzela. Odnóża są dwuczęściowe z wyjątkiem pierwszej pary czułków. U większości ciało pokryte pancerzem (karapaksem). Wiele gatunków pasożytniczych np. spośród wąsonogów (Cirripedia) lub widłonogów (Copepoda) to pasożyty wewnętrzne, których skrajnie uproszczona budowa zewnętrzna i wewnętrzna w niczym nie przypomina budowy wolno żyjących przedstawicieli. Ich przynależność do podtypu skorupiaków określa się na podstawie analizy budowy stadiów larwalnych lub badań genetycznych.

Układ mięśniowy

Skorupiaki mają zginacze i prostowniki, których działanie jest antagonistyczne.
Układ krążenia

Układ krążenia skorupiaków, tak jak innych stawonogów, jest otwarty. Krąży w nim hemolimfa, powstała z wymieszania krwi i płynu jamy ciała. Barwniki oddechowe występujące u skorupiaków to hemocyjanina i hemoglobina.

Układ wydalniczy

Narządami wydalniczymi skorupiaków są metanefrydia znajdujące się w gruczołach czułkowych lub i szczękowych.
Oddychanie

Mniejsze oddychają całą powierzchnią ciała, większe skrzelami lub płucami odwłokowymi.
Rozmnażanie

Większość skorupiaków jest rozdzielnopłciowa, nieliczne są obojnakami. Rozwój może być prosty lub złożony.
Środowisko życia

Zwierzęta wodne, w większości wolno żyjące, rzadziej osiadłe (wąsonogi), nieliczne lądowe – te na ogół składają jaja w morzu, część na lądzie w wilgoci. Pasożyty nieliczne.

UKBWA860aqVWzlzUfX.jpg

Systematyka skorupiaków:

5d477a15544388a21313d7f31e48e805,14,1.jpg

Systematyka zwierząt:
A) przodek jednokomórkowców, B) przodek dwuwarstwowców, C) przodek trójwarstwowców bez wtórnej jamy ciała, D) przodek trójwarstwowców z wtórną jamą ciała, 1) gąbki, 2) wielokomórkowce właściwe, 3) robaki płaskie, 4) mięczaki, 5) pierścienice, 6) pajęczaki, 7) skorupiaki, 8) owady, 9) szkarłupnie, 10) ryby, 11) płazy, 12) gady, 13) ptaki, 14) ssaki, I) stawonogi, II) strunowce

O ile nie zaznaczono inaczej, treść tej strony objęta jest licencją Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 License